Wpływ hormonu wzrostu na procesy starzenia jest ewidentny. Ponad 20 lat temu na modelu zwierzęcym udowodniono że restrykcje kaloryczne powodują zachowanie pulsacyjnego dobowego rytmu wydzielania hormon wzrostu u osobników starszych. 1 Działa to neuroprotekcyjne i wydłuża życie w dobrym zdrowiu.
Hormon wzrostu pobudza wydzielanie insulino podobnego czynnika wzrostu pierwszego w wątrobie. Wpływ tego hormonu na proces starzenia się jesteś dobrze przebadany. U ludzi występuje bezpośrednia zależność między poziomem IGF-1, a śmiertelnością. Jednak nie jest ona liniowa, ma kształt typu U. 2 O ile w wieku średnim optymalne wydają się być stosunkowo niskie poziomy, to w wieku podeszłym są one czynnikiem ryzyka przedwczesnego zgonu, sarkopenii i innych schorzeń.
W tym miejscu nasuwa mi się dygresja odnośnie diety „optymalnej”. Nie istnieje dieta optymalna “uniwersalna”. Co więcej zmienia się ona dla danego osobnika w zależności od jego wieku oraz aktywności czy stanu zdrowia. Dobrze poznana jest zależność między spożyciem kombinacji aminokwasów charakterystycznej dla produktów zwierzęcych, a wzrostem poziomu igf-1. Dość rozległą analizę na ten temat przeprowadził doktor Valter Longo w pracy nad swoją dietą prolon. Ograniczenie spożycia mięsa w wieku średnim, a co zatem obniżenie poziomów igf-1, zmniejsza ryzyko ogólnej śmiertelności, a w szczegółach choroby układu sercowo-naczyniowego czy chorób nowotworowych. Jakże odmienna jest sytuacja w przypadku dzieci czy osób po 65 roku życia?
Sytuację komplikuje dodatkowo fakt, że odpowiedź na insulinopodobny czynnik wzrostu pierwszy jest indywidualna dla poszczególnych tkanek. Jest intensywnie modulowana przez białko wiążące insulinopodobny czynnik wzrostu, a w zasadzie grupę białek. 3
Pozwala to wyjaśnić pozorny paradoks wysokiego poziomu hormonu anabolicznego, jakim jest insulinopodobny czynnik wzrostu pierwszy, w trakcie głodówki. Normalnie poziom ten nasila procesy anaboliczne i prowadzi do wzrostu tkanki mięśniowej. Przy niedoborze substancji odżywczych, jaki powoduje głodówka, byłoby to sprzeczne z interesem globalnym organizmu. Dzięki modulacji tkankowej działanie organizmu pozostaje w harmonii.
Mimo iż w wielu badaniach wykazano odmładzający wpływ podawania hormonu wzrostu u ludzi, zastosowanie jego jest mocno kontrowersyjne. Powoduje w dużym odsetku wystąpienie licznych działań niepożądanych. 4 Doprowadza do rewelacji procesów nowotworowych.
Potencjalną alternatywą wydaje się zastosowanie innych metod. Najlepiej udokumentowane wydaje się być zastosowanie testosteron w leczeniu andropauzy u mężczyzny. Ma ono wartość prewencyjna schorzeń układu sercowo-naczyniowego. 5 6 Kuszące jest zastosowanie substancji o lepszym w stosunku działania anabolicznego do androgenowego jaki prezentują liczne sterydy anaboliczne. Niestety ich bezpieczeństwo w powyższym zastosowaniu nie jest przebadane. Istnieją pojedyncze prace z zastosowaniem u pacjentów wyniszczonych dializoterapia czy AIDS. Udokumentowane jest również zastosowanie tych substancji w leczeniu osteoporozy czy sarkopenii.
Inną alternatywą wydają się być zabiegi w kriokomorze, czyli tak zwana krioterapia ogólnoustrojowa. Podobny efekt wywiera morsowanie czy wyżej już wspomniane formy postu czy restrykcji kalorycznych.